POKONGRESOWA PREZENTACJA WYSTAWY „STATYSTYKA W WIELKOPOLSCE”

W związku z Kongresem Statystyki Polskiej, zorganizowanym z okazji 100-lecia Polskiego Towarzystwa Statystycznego, który odbył się w Poznaniu w dniach 18–20 kwietnia 2012 r., Urząd Statystyczny w Poznaniu przygotował prezentację pt. "Statystyka w Wielkopolsce". Prezentacja przybliża kilkuwiekowy dorobek statystyki wielkopolskiej, wydobywając z archiwum utrwalone drukiem wyniki badań statystycznych, przedstawiając dawne i współczesne publikacje pokazujące utrzymywanie ciągłości wydawniczej oraz przypominając sylwetki osób, które wniosły istotny wkład w rozwój myśli i praktyki statystycznej w Wielkopolsce. Zebrany materiał – zróżnicowany ze względu na zakres czasowy (od XVIII do XXI wieku) i tematyczny (ludzie, instytucje, publikacje, dokument, statystyka publiczna i akademicka) – podzielono na kilka części. W części I zaprezentowano materiał dokumentujący początki działalności statystycznej w Wielkopolsce, jeszcze przed ujęciem jej w ramy organizacyjne, tj. do roku 1905. Część II poświęcono działalności pierwszej samodzielnej instytucji statystycznej powołanej w roku 1905 w ramach – niemieckiej wówczas – administracji miejskiej Poznania. W części III – obejmującej okres dwudziestolecia międzywojennego – zaprezentowano dorobek wydawniczy Urzędu Statystycznego Stołecznego Miasta Poznania po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w roku 1918. W części IV przedstawiono wojenne losy statystyki wielkopolskiej. W części V pokazano działalność wielkopolskich urzędów statystycznych w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat – od zakończenia II wojny światowej aż po dzień dzisiejszy – w warunkach zmieniających się wielokrotnie struktur organizacyjnych. Część VI prezentacji poświęcono wielkopolskiej statystyce akademickiej, przypominając sylwetki jej twórców oraz następców i kontynuatorów ich myśli naukowej. W części VII przypomniano działalność badawczą statystyki realizowaną od roku 1918, czyli od momentu powołania GUS jako centralnego organu statystyki państwowej (od 1995 r. statystyki publicznej). W części VIII zestawiono materiał dokumentujący przygotowania, organizację i wyniki wszystkich spisów powszechnych, poczynając od Pierwszego Powszechnego Spisu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 września 1921 r. Ostatnią – IX część wystawy poświęcono wielkopolskiemu konkursowi wiedzy statystycznej Statystyka mnie dotyka adresowanemu do młodego pokolenia Wielkopolan uczących się w szkołach ponadgimnazjalnych.

Ekspozycja została pokazana:
- w gmachu Narodowego Banku Polskiego, Oddział Okręgowy w Poznaniu

- w holu Urzędu Miasta Poznania

- w holu głównym Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego

Prezentowanie całego dorobku wielkopolskiej statystyki nie jest ani możliwe, ani zasadne. Celem wystawy, do której obejrzenia zapraszają jej autorzy, jest przypomnienie o nieustannej, choć często nieuświadomionej, obecności statystyki w życiu społecznym i gospodarczym naszego kraju, regionu i miasta. Jakie znaczenie statystyka ma dla sprawnego zarządzania dostrzegał już w epoce oświecenia Stanisław Staszic, w podtytule pracy O statystyce Polski podkreślając, iż jest to „krótki rzut wiadomości potrzebnych tym, którzy ten kraj chcą oswobodzić i którzy w nim chcą rządzić”.